Bu hafta dikkati çeken yeni bir haber ABD’nin önde gelen sıhhat kuruluşlarından olan Mayo Clinic’ten geldi. Dijital sıhhat alanında Google ile iş birliği yaptığını açıklayan Mayo Clinic, Google ile iş birliği yaparak, dijital teşhis prosedürleriyle sanal tedavi geliştirmeyi, tıbbi araştırma gücünü artırmayı, tedavi ve hastalıkların klinik sonuçlarını güzelleştirmeyi sağlayacak yeni makine tahsili modellerini hayata geçirmeyi hedefliyor.
Öte yandan teknoloji başkanı birtakım global şirketlerin de sıhhat sigorta şirketleri ve sıhhat kurumları ile yaptığı yeni paydaşlıklar dikkat çekiyor. Geçtiğimiz günlerde Alman Özel Sıhhat Sigortası Birliği (PKV) 100 milyon Euro’luk yeni bir teşebbüs sermayesi fonu başlatacağını duyurdu. Genel şart olarak, derneğe katılan özel sıhhat sigortası şirketleri, Almanya’da tıbbi bakımın kalitesini dijitalleştirmeye yönelik çalışmaları için bu fondan yararlanabilecek.
Teknoloji şirketleri dijital sıhhat alanında ön planda
Dijital sıhhat, sıhhat hizmetlerinin güzelleştirilmesine, kişiselleştirilmesine, artan nüfusa daha düzgün hizmet götürebilmesine, AR-GE faaliyetlerinin artmasına, eğitim kalitesinin yükseltilmesine yardımcı olmak için teknolojiden faydalanmak olarak tanımlanabilir. Teknolojinin sunduğu çabucak hemen her imkândan faydalanan sıhhat bölümü için dijital sıhhat geleceğin tahlili olarak görülüyor.
Dijital sıhhat alanında AI, makine tahsili, AR (Artırılmış Gerçeklik, VR (Sanal Gerçeklik), MR (Karma Gerçeklik), ses teknolojisi, IoT (Nesnelerin İnterneti), Cloud (Bulut) Blockchain (Blok zinciri), taşınabilir sıhhat ve giyilebilir teknolojiler dahil her gelişmeden faydalanılıyor.
Sektörde de yeniden büyük teknoloji şirketlerini ön planda görmek mümkün. Bir yandan günlük kullanıma yönelik taşınabilir ve dijital tahliller üretilirken başka yandan yapay zekâ ile teşhis ve tedavide daha tesirli sonuçlar için çalışmalar yapılıyor.
Tüm bu bilgilerin dijital ortamlara aktarılmasıyla birlikte Big Veri (Büyük veri) ve data analitiği kesiminde de talep artıyor. Yeni bir rapora nazaran global öngörücü sıhhat tahlili piyasasının 2025 yılına kadar yaklaşık 8 milyar ABD Doları’na ulaşması bekleniyor.
Yatırımlar sonucunda bireylerin hastalık risklerini evvelce ve gerçek olarak öngörmek, yaşanan sıhhat sıkıntılarına anında müdahale edebilmek, yanlışsız sıhhat bilgisi ve hizmete ulaşımı kolaylaştırmak, tabip yoğunluğunu azaltmak, tedavi ve ilaç kullanımını şahsileştirmek üzere yararların sağlanması amaçlanıyor.
Dijital sıhhat hayatımıza neler getirecek?
Özetlemek gerekirse; yapay zekâ, doğumdan itibaren tutulan bilgiler (genetik, ömür şartları vb. dahil) sayesinde mümkün sıhhat risklerini öngörebilecek ve doktor o istikamette bireye özel sıhhat teklifleri getirebilecek. Bu bilgiler gerek beyan gerekse kullanılan IoT aygıtlar hatta internette yapılan davranışların takibi ile sisteme ulaşabilecek. Mümkün risk önlenemeyip hasta olunduğunda, teşhis kolay ve çabuk hatta birden fazla vakit mesken ortamında yapılabilecek. Birebir vakitte teşhisin doğruluk hissesi da yükselebilecek. Tedavi imkanları genişleyecek. İlaçlar bireye özel üretilebileceği üzere uygulaması da daha şahsileşmiş olabilecek. Kullanılan akıllı aygıtlar ile sıhhat çalışanı hastanın durumunu eş vakitli takip edebilecek. Böylece evvelden ya da anında müdahale kelam konusu olabilecek. Tabipler gerek eğitim gerekse çalışma ortamlarında daha süratli ve hakikat bilgiye ulaşabileceğinden tıp alanındaki ilerlemenin de sürat kazanması öngörülüyor.
Tüm bunlar yavaş yavaş hayatımıza girmeye başlasa da kimi ileri uygulamalar için şimdi türel ve etik kurallar tam olarak oluşmadı. Vakit içerinde bu mevzuların da çözümlenmesi ise sistemin genel kullanımının artması, insanoğlu için daha uzun ve sağlıklı hayatın kapılarını açabilir.
Serap TORUN
twitter.com/seraptorun73