KÜRESEL ısınmanın yol açtığı tehdit büyürken, “dünyanın akciğerleri” olarak bilinen Amazon yağmur ormanlarında meydana gelen yangınlardaki artış da büyük reaksiyonlara yol açıyor. Radikal sağ çizgideki Brezilya Devlet Lideri Jair Bolsonaro, bahis ile ilgili yaptığı açıklamalarıyla şimşekleri üzerine çekiyor.
Macron, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Evimiz yanıyor. Oksijenimizin yüzde 20’sini üreten Amazon yağmur ormanları yanıyor. Bu memleketler arası bir kriz” sözlerini kullanarak, hususun bugün başlayacak G-7 Tepesinde ele alınabileceğini belirtti. Macron’a Almanya Başbakanı Angela Merkel, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve AB Komisyonu’ndan güçlü dayanak geldi. Merkel, Amazonlar’daki yangınların yol açtığı acil durumun G-7 gündeminde olması gerektiğini vurguladı. Johnson da Twitter’dan “Yağmur ormanlarındaki yangın memleketler arası bir kriz. Denetim altına almak ve bu Dünya mükemmelini korumak için gerekeni yapmaya hazırız” iletisini paylaştı. AB Kurulu Sözcüsü Mina Andreeva ise yaptığı açıklamada, “Komisyon, derin kaygı duyuyor. Amazonlar, dünyanın en büyük yağmur ormanı ve dünyadaki canlı çeşitlerinin onda birine mesken sahipliği yapıyor” dedi.
TİCARET HAMLESİ
Andreeva, AB’nin Brezilya’ya ormanların tahrip edilmemesi için baskı uygulayıp uygulamayacağının sorulması üzerine ise, “AB ile Güney Amerika Ortak Pazarı (Mercosur) ortasındaki mutabakat uyarınca Paris İklim Anlaşması’nın yükümlülükleri bağlayıcılık taşıyor. Tüm tarafların bu mutabakatın yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekiyor” diye konuştu. AB üyeleri İrlanda ve Finlandiya’dan da Bolsonaro hükümetine yönelik reaksiyonlar geldi. Dublin idaresi, Brezilya hükümetinin yağmur ormanları ile ilgili adım atmaması halinde AB ile Güney Amerika Mercosur bloku ortasındaki hür ticaret muahedesini bloke etmeye çalışacağını açıkladı. AB’nin Periyot Lideri Finlandiya da Brezilya bifteğinin ithalatının AB genelinde yasaklanması davetinde bulundu.
‘YALAN SÖYLEDİ’
Öte yandan Macron’un, bu yıl yapılan G-20 Zirvesi’nde Bolsonaro’nun iklim değişikliği konusundaki tavrıyla ilgili kendisine palavra söylediğine inandığı belirtildi. Macron’un ofisinden bir yetkili, “Son haftalarda Brezilya hükümetinin eğilimine bakıldığında, Fransa Cumhurbaşkanı, Osaka’daki G-20 Zirvesi’nde Bolsonaro’nun kendisine palavra söylediği sonucuna varıyor” dedi.
Bolsonaro ise Twitter paylaşımında, Macron’un G-7 teklifinin ‘siyasi rantla’ ilgili olduğunu tez ederek, “Fransa Cumhurbaşkanı’nın bölge ülkelerinin iştiraki olmadan ‘Amazon yangını tepede tartışılsın’ önerisi, 21’nci yüzyıla uymayan sömürgeci zihniyeti anımsatıyor” dedi.
SOSYAL MEDYADA YANLIŞ FOTOĞRAF PAYLAŞTILAR
Ünlü isimler yağmur ormanlarındaki duruma dikkat çekmek için toplumsal medyayı yaygın olarak kullanmaya başlarken, yangınlarla ile ilgili paylaştıkları fotoğrafların şimdiki olmaması tartışma konusu oldu. Fransız AFP ajansı bu yanılgıları sıraladı:
Fransa başkanı Macron’un paylaştığı tweet’te kullandığı fotoğraf 16 yıl evvel ölen Amerikalı foto muhabiri Loren McIntyre’e ilişkin.
Şili Devlet Lideri Sebastian Pinera, Reuters ajansının foto muhabiri Nacho Doce’nin 2013 yılına ilişkin bir yangın fotoğrafını kullanmış.
Ünlü ABD’li oyuncu Leonardo DiCaprio, Macron’un kullandığı fotoğraf ile Peru’nun Puerto Maldonado kentinde 2016’da çıkan orman yangınına ilişkin bir fotoğrafa yer vermiş.
AMAZONLAR NEDEN ÖNEMLİ
5.5 milyon km2’ye yayılan Amazon yağmur ormanları, Dünya’da oksijenin yüzde 20’sini üretiyor.
Brezilya Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü (INPE) datalarına nazaran, ülkede bu yıl 72 bin 843 yangın çıktı. Yangın sayısında geçen yıla oranla yüzde 83 artış yaşandı. Hala 2500 noktada yangınlar sürüyor.
INPE uzmanı Alberto Setzer’e nazaran yangınların yüzde 99’undan -kasıtlı ya da kazayla- beşerler sorumlu. Kurumun lideri Ricardo Galvao uydu manzaralarına dayanan yangın datalarını açıkladıktan sonra Bolsonaro tarafından vazifeden alınmıştı.
Uzmanlar, orman yangınlarından Amazonlar’da tarım, hayvancılık ve madenciliği teşvik eden Bolsonaro idaresini sorumlu tutuyor.