İngiltere’de bugün yaz tatilinden dönecek parlamentoda muhalefet partileriyle iktidardaki Muhafazakar Parti içindeki muhalif milletvekilleri anlaşmasız Brexit’i önleyecek bir yasa çıkarmaya hazırlanıyor.
İngiliz parlamentosu yaz tatilinin akabinde bugün birinci oturumunu yapacak. Muhalefet partileriyle iktidar partisi içindeki muhalif milletvekillerinin parlamento gündemini kendi denetimleri altına alarak anlaşmasız Brexit’i önleyecek bir yasa çıkarma teşebbüsünde bulunması bekleniyor.
İngiliz basınının hükümet kaynaklarına dayandırdığı haberlere nazaran, parlamentoda anlaşmasız Brexit’i engelleyecek bir adıma Muhafazakar Partili milletvekillerinin takviye vermesi halinde Başbakan Boris Johnson erken seçim kararı alabilir.
Buna nazaran Johnson, 14 Ekim’de erken seçime gitmeyi ve 17 Ekim’de yapılacak AB başkanlar doruğuna güçlü bir hükümetin önderi olarak katılmayı ve yeni bir Brexit muahedesi için son bir müzakere teşebbüsünde bulunmayı planlıyor.
Johnson dün Bakanlar Konseyini acil toplantıya çağırmış, toplantının akabinde yaptığı açıklamada da “Herkesin bilmesini istiyorum ki hiçbir koşul
altında Brüksel’den bir erteleme daha istemeyeceğim. 31 Ekim’de ayrılacağız, ‘ama’sı yahut ‘eğer’i yok.” demişti.
Azınlık hükümeti
Johnson liderliğindeki Muhafazakar Parti şu anda Kuzey İrlanda’nın İngiltere ile birlik yanlısı Demokratik Birlik Partisinin (DUP) 10 milletvekilinin dışarıdan takviyesiyle azınlık hükümeti olarak iktidarda bulunuyor.
Hükümet bloğu rastgele bir oylamada bir milletvekilinin saf değiştirmesi halinde oylamayı kaybediyor. Muhafazakar Parti içinde şu anda anlaşmasız Brexit’e karşı 20 kadar milletvekili olduğu belirtiliyor.
Johnson, muhalif milletvekillerini, hükümete karşı oy kullanmaları durumunda gelecek seçimde milletvekili listesi dışında bırakmakla tehdit ediyor.
Muhalefetin anlaşmasız Brexit’i önleyecek bir yasa tasarısını bugün parlamentonun alt kanadı Avam Kamarasından geçirmesi durumunda tasarı Lordlar Kamarasına havale edilecek. Oradan da süratli bir biçimde geçmesi halinde Kraliçe 2. Elizabeth’in onayıyla yasalaşacak.
Parlamentonun bu türlü bir maddeyi geçirmek için 9 Eylül’e kadar vakti bulunuyor.
Çıkarılacak yasanın, İngiltere ile AB ortasında bir Brexit mutabakatına varılamaması halinde hükümeti AB’den yeni bir erteleme istemeye mecbur bırakacak biçimde formüle edilmesi bekleniyor.
“Parlamento darbesi”
Başbakan Johnson geçen hafta parlamentoyu 9 Eylül-14 Ekim tarihlerinde 5 hafta tatil etme kararı almıştı. Johnson bu adımıyla milletvekillerine anlaşmasız Brexit’i önleyecek yasa çıkarmak için kâfi vakti bırakmamayı hedefliyordu.
Parlamentoyu tatil kararı muhalefet partileri tarafından “darbe” diye nitelendirilirken, hafta sonunda İngiltere’de 30’dan fazla kentte protesto şovları düzenlenmişti.
Johnson’ın talebi, İngiltere ve İskoçya’da mahkemeye de taşındı. Ortalarında eski başbakanlardan John Major’ın da bulunduğu çok sayıda siyasetçi ve sivil toplum temsilcisinin, Johnson’ın kararına karşı açtığı ortak davalardan ikisinin bu hafta içinde görülmesi bekleniyor.
Brexit süreci
Johnson, 31 Ekim’de muahede olsun yahut olmasın İngiltere’yi AB’den ayırmaktaki kararlılığını sık sık yineliyor.
Eski Başbakan Theresa May’in AB ile vardığı Brexit muahedesi parlamentoda üç sefer reddedilmişti.
Johnson, May’in istifa kararı almasının akabinde Muhafazakar Partinin yaklaşık 150 bin üyesinin oylarıyla başbakanlık vazifesine seçilmişti.
İngiliz parlamentosu, 29 Mart’ta gerçekleşmesi gereken anlaşmasız Brexit’i yasa çıkartarak engellemiş, hükümet AB’nin de onayıyla Brexit’i 31 Ekim’e ertelemişti.
İngiltere, 2016’daki referandumda yüzde 48’e karşı yüzde 52 oyla AB’den ayrılma kararı almıştı.