Merkezi New York’ta bulunan “Yağmur Ormanları İttifakı” isimli sivil toplum kuruluşunun yetkilisi Henriette Walz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Amazon bölgesinde hala devam eden yangınların bir kısmının mevsimsel kuraklığın olağan sonucu olmakla birlikte, yangın yoğunluğunun sırf “doğal” sebeplerle açıklanamayacağını vurguladı.
Walz, Amazonlar’da ocak ayından bu yana 74 bin yangın tespit edildiğini ve bunun 2013’ten bu yana görülen en yüksek yoğunluk olduğunu hatırlatarak, “Bu yangınlar sadece doğal sebeplerle açıklanamaz.” dedi.
YÜZDE 60 İLA 90 ARTTI
Bölgede geçmişte mevsimsel kuraklığa bağlı olarak, bilhassa Güney Yarım Küre’de “El Nino” ismi verilen okyanus ve atmosfer salınımlarının yaşandığı periyotlarda doğal orman yangınların arttığını söz eden Walz, “Orman yangınlarının büyük kısmı haziran ve eylül ayları ortasındaki kurak dönemde gerçekleşiyor. Bu yıl haziran ve temmuz aylarında yangın sayısı geçen yıla nazaran yüzde 60 ila 90 arttı. 2018’de 7 bin 500 kilometrekare ormanlık alan yok olmuştu. 2019 sonuna kadar ise bu sayının 1,5 ve 2 katına çıkacağı varsayım ediliyor.” sözlerini kullandı.
Walz, Amazonlar’daki orman kaybının artmasında yasa dışı kesim, ekilebilir alan açma ve kentleşmenin direkt tesirlerinin bulunduğunu, klasik kırsal ve kentsel kalkınma modellerinin de orman kaybına dolaylı olarak katkı sağladığını vurguladı.
Amazon bölgesi ülkelerin idarelerinin de orman kayıplarında rolü olduğunu savunan Walz, “Brezilya Devlet Lideri Jair Bolsonaro, daima olarak Amazon bölgesini ekonomik olarak geliştirmeyi, bölgede madencilik faaliyetlerini başlatmayı amaçladığını söylüyor. Devlet Lideri’nin bu tavrı orman kaybının önünü açıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ SARMALI
Öte yandan Amazonlar’daki etrafın korunması ve yerli haklarının savunulması için çalışmalar yürüten Amazon İzleme Örgütü Lideri Leila Salazar-Lopez de yağmur ormanlarının global iklim değişikliğiyle gayret açısından taşıdığı kıymeti vurguladı.
“Dünyanın akciğerleri” olarak nitelenen Amazon Yağmur Ormanları’nın atmosferdeki karbonun büyük kısmının emilmesini sağlayarak global iklim değişikliğin tesirlerini azaltıcı rol oynadığını vurgulayan Salazar-Lopez, “Amazonlar’ı mahveden bu emsalsiz yangınlar, iklim kaosunu da körüklüyor.” dedi.
Salazar-Lopez, hem yangınlar sonucu ortaya çıkan karbondioksitin hem de ormansızlaşma nedeniyle atmosferdeki karbon emiliminin azalmasının global ısınma üzerinde çift taraflı tesir yaptığına işaret etti.
“YERLİ HALKLARIN ÖMRÜ AMAZONLAR’A KÖKTEN BAĞLI”
Yangınların ayrıyeten Amazonlar’da yaşayan yerli halkların hayat alanlarını etkilediğine dikkati çeken Salazar-Lopez, “Amazonlar binlerce yıldır 8 başka Güney Amerika ülkesinde yaşayan 400’den fazla yerli kabileye konut sahipliği yapıyor. Bu insanların hayatı ve kültürleri bu ormanların suyuna, toprağına ve
bitkilerine kökten bağlı.” tabirlerini kullandı.
Yeryüzündeki bitki ve hayvan tiplerinin üçte birine konut sahipliği yapan Amazon Yağmur Ormanları, dünyadaki oksijenin yüzde 20’sini sağlıyor. Yılda 1 milyar tondan fazla atmosferik karbon bölgedeki ormanlar ve bitki örtüsü tarafından emiliyor.