Raporda iklim değişikliğinden en çok etkilenenlerin bu meseleye yol açan faaliyetlerde en az hissesi bulunan toplumlar olduğu kaydedilerek, bu yüzden adaptasyonun bütün insanlığın sorumluluğu haline geldiğini kaydediyor.
Dünyanın farklı ülkelerinden siyaset, iş ve bilim dünyasının önde gelen 34 önderini, iklim krizi konusunda geliştirilecek siyasetleri belirlemek emeliyle biraraya getiren Global Adaptasyon Komitesi, “iklim apartheid’ı” diye tanımladığı bu sonuçtan kaçınmak için önümüzdeki 10 yıl içinde 2 trilyon dolara yakın yatırım yapılması gerektiğini açıkladı.
Komisyon bir de maliyet-kar tahlili yaparak, krizin tesirlerini hafifletmeye yönelik yatırımlara ayrılacak 1,8 trilyon doların 7 trilyon doları aşkın net kar sağlayacağını da ekledi.
Küresel Komite dünyanın hiç gecikmeden 5 ahenk stratejisiyle iklim krizine “dayanıklılığını güçlendirmesi” gerektiğini söylüyor.
Komisyon dünyayı kurtaracak yatırımların yapılmasının varlıklı ülkeler açısından acil bir ahlaki sorumluluk olduğunu savunuyor.
Aralarında İngiltere’nin de bulunduğu 18 ülkenin biraraya gelerek oluşturduğu Global Adaptasyon Kurulu’nun raporuna katkıda bulunan grubun içinde eski Birleşmiş Milletler genel sekreteri Ban Ki-moon, Microsoft kurucusu Bill Gates, Çin, Hindistan ve Kanada’dan etraf bakanları, Dünya Bankası ve BM etraf dairelerin liderleri da var.
‘İklim Apartheid’ı’
Güney Afrika’daki beyaz egemenliğine dayalı ırk ayrımcı rejim için kullanılan “apartheid” sözünü Global Ahenk Kurulu şimdiki bağlamda iklim değişikliğinin mümkün tesirlerini tanım ederken kullanıyor.
Gereken hazırlıkların yapılmaması, rapora nazaran yoksulluğa, kuraklıklara ve artan göç dalgalarına yol açacak ve insanların ömrüne görmezden gelinemeyecek ziyanlar verecek.
Raporda dünyanın zenginlerinin ziyan görmeyip yoksulların bedel ödediği bir “iklim apartheidı”ndan kaçınmak için büyük yatırımlar yapmak gerektiği lakin bu yatırımların, yapılmamaları halinde ortaya çıkacak zararın yanında çok küçük kaldığını da yazıyor.
Küresel Adaptasyon Kurulu, burada sorunun yatırımları yapacak paranın olmamasından kaynaklanmadığını, asıl gereksinim duyulanın “insanları sarsıp kolektif uykularından uyandıracak siyasi liderlik” olduğunu kaydediyor. Rapora nazaran global ısınmanın tehlikelerinin anlatılması ve tahlillerin uygulanmasında bir “devrim”
10 yıl içinde atılması gereken 5 adım
Komisyonun ana emeli iklim değişikliğine adaptasyonu dünya siyasi gündemine oturtmak. Bu hedefle çok somut tahlil teklifleriyle desteklenen bir ekonomik plan da sunuyor. İşte önümüzdeki 10 yıl içinde yatırım yapılması gereken alanlar şöyle sıralanmış:
- Erken ihtar sistemleri: İklim krizinden kaynaklı tabiat olayları karşısında en hassas olan ada ve kıyı toplumlarının, fevkalâde hava şartları hakkında uyarılmasını sağlayan sistemler hayat kurtarabilir. Örneğin Cook Adaları’ndaki üzere balıkçılıkla geçinen toplumların daha inançlı avlanabilmeleri için daha gelişkin hava durumu müşahede ve kestirimleri büyük ehemmiyet taşıyor.
- Altyapı: Değişen iklim şartlarına daha uygun yollar, binalar ve köprüler yapmak. Örneğin New York’ta başlatılan çok kolay bir proje bile değerli: Çatıların beyaza boyanması suretiyle güneş ışınlarının havaya yansıması ve böylelikle binaların ve mahallelerin serinletilmesi hedefleniyor.
- Kuru tarımın geliştirilmesi: Çiftçilerin kuraklığa daha sağlam eser çeşitlerine geçmesini sağlamak üzere kolay ve masrafsız projeler bile geçim kaynaklarının sürdürülebilir hale gelmesini sağlayabilir ve açlığa mahzur olabilir.
- Mangrovların korunması ve geliştirilmesi: Kökleri su altında büyüyen mangrov ormanları kıyılarda yaşayan tahminen 18 milyon insanı su baskınlarından koruyor. Kıyılara yapılan inşaatlar nedeniyle yok olma tehdidi altında olan mangrov ormanlarının hemen yine geliştirilmesi kıyı toplumlarının can güvenliği için olduğu kadar balıkçılığın devamı için de çok kıymetli.
- Su kaynaklarının korunması: Su kaynaklarını korumak kadar suyun israf edilmesini engelleyen teknolojileri geliştirmek de iklim değişikliğine adaptasyon açısından hayati ehemmiyet taşıyor.
Komisyon bu maksatlarla yapılacak yatırımların her birinin, kaynak tasarrufu, muhtemel ziyanların önlenmesi, ekonomik yarar ve yaratıcı tahliller üretimine katkı, toplumsal ve ekolojik yararları ile hesaplandığında, gezegene ve insanlığa getirisinin masrafını üçe katlayacağını kaydediyor.
İşte raporun 1,8 trilyon koyup 7,1 trilyon kar etme hesabı buna dayanıyor.
Komisyon üyelerinden eski BM genel sekreteri Ban Ki-moon “İklim değişikliği hudut tanımıyor” diye konuştu ve sürdürdü:
“Bu fakat işbirliği ve eşgüdüm ile hudutları aşarak dünya çapında çözümlenebilecek bir milletlerarası sorun. Giderek daha açık bir formda dünyanın bir çok yerinde iklimin şimdiden değiştiğini ve buna ahenk sağlamamız gerektiğini görüyoruz.”
Rapor, iklim krizinin tesirleri, tehlikeleri ve tahlillerinin bütün karar seviyelerine yansıyacak halde anlaşılması, planlanması ve finanse edilmesini sağlayacak bir “devrim daveti yapıyor ve tekliflerinin harekete dönüşmesini istiyor.
İklim krizine adaptasyon planları konusunda daha detaylı açıklamaların 23 Eylül tarihinde yapılacak BM İklim Tepesi’nde yapılması bekleniyor.