Fırat Aydınus ve Murat Fevzi Tanırlı’nın iştirakiyle ‘Hakem Konseyi’ şu formda:
1- Merkez Hakem Kurulu’nda (MHK) Lale Orta’nın akabinde başkanlık vazifesine Ahmet İbanoğlu getirildi. Daha evvel Sabri Çelik ve Lale Orta MHK’larında çeşitli misyonlar üstlenen İbanoğlu’nun başkanlığını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Fırat Aydınus: MHK’ya alınması düşünülenler yahut kabul görmeyip çıkartılan, teklif götürülen lakin hayır karşılığı alınan isimlerin akabinde oluşturulan yeni konseyin lideri Ahmet İbanoğlu oldu. Sağlam ve dürüst bir insan. Umarım işine çok karışılmaz, kimse baskı altına almaya çalışmaz. Temennim başarılı olmaları lakin Türkiye’deki futbol ortamında 7. haftadan sonra günah keçisi ilan edilmesi mutlaka şaşırılmayacak bir durum olur.
Murat Fevzi Tanırlı: Ne yazık ki 2000’li yıllardaki 19. MHK misyona başladı. Bir tarihte Avrupa’daki MHK’lar, çalışma mühletleri, işleyişleri hakkında “Medeniyet MHK’ları” başlıklı yazımı paylaşmıştım. Hakemliği yönetmeyi ve geliştirmeyi, kulüplerin bağırışına endeksleyen ya da her büyük yanlıştan sonra heyet değiştirerek tahlile ulaşılacağını zanneden bir ülkedeyiz. Yıpranmamış olsun, yeni yüzler olsun, tarafsız olsun kisvesi altında futbolumuzun ana sıkıntısını hakem tartışmalarıyla örtmeye çalışan iklimden kurtulmak gerek. Devletin ve hakemliğin içinden gelen, uzun yıllar yöneticilik tecrübesine sahip bir isim olması açısından Ahmet İbanoğlu kıymetli avantaj. Hakem talihleri bol olsun.
2- Hakemlerimiz mi yoksa eğitmenlerimiz mi yetersiz? Türk eğitmen ve akademik çalışanımız yerine atletik testlere kadar yabancılarla çalışıyoruz. TFF idarelerinin bu taraftaki tercihini hakikat buluyor musunuz?
Fırat Aydınus: İki ayda bir Türkiye gelip birkaç gün kalarak yahut ülkelerinden uzaktan erişim ile fizikî ve teknik olarak katkıda bulunmaya çalışan danışmanların, hakemlerin gelişimine ne katabilecekleri tartışılır. Spor akademilerinde eğitim almış, kaç kurumlarda deneyim kazanmış her kategoride eğitmen mevcutken, büsbütün ekonomik muhtaçlıkları nedeniyle burada olan yabancılara emanet etmek kabul edilemez. Örnek mi? İşte Tarık Ongun! Avrupa’da dahi bu kadar üst seviye bir isim bulamazsınız
Murat Fevzi Tanırlı: Geçen dönem Hugh Dallas’ın birebir konum için hakem seminerinde öteki, ekran önünde diğer kararlarına hakemler tanıklık etti. Pawel Gil’in de VAR eğitimlerinde net hal sergileyemediği kararlara dair tenkitler duyduk. Hal böyleyken yabancı danışman modeline hem eğitim hem de lobi kanadı için gereksinim olmadığını düşünüyorum. Uilenberg vaktinde bu adımlara muhtaçlığımız vardı ve karşılığını gereğince aldık. Şu an Avrupa’da umudumuz yalnızca Halil Umut Meler. O da kıymetli eşiği aştı esasen.
3- Yardımcı hakemlerin eğitiminde, yalnızca Türkiye’nin değil dünya hakemliğinin en deneyimli isimlerinden Tarık Ongun’un vazife almaya başlamasını nasıl değerlendiriyorsunuz? Türk hakemliği bu atamayla neler kazanır?
Fırat Aydınus: Uzun yıllar Cüneyt Çakır’ın takımında yer alan ve onunla milletlerarası alanda çok değerli maçlara çıkan Tarık Ongun, birikim ve vizyon olarak bu vazife için biçilmiş kaftan. Karakter ve duruşu ile birlikte genç hakemlere kalite katacaktır. En değerli iletilerden birisi ise elimizdeki kıymetlerden faydalanmaya başlamanın Türk hakemliğine sağlayacağı yarardır. Türkiye Futbol Federasyonu’nun böylesine deneyimli ve birikimli isimlerden her daim faydalanması gerektiği inancındayım.
Murat Fevzi Tanırlı: Geçen dönem sayın Büyükekşi’nin MHK ile yaptığı bir toplantıda, “Tarık Ongun’a kapılar kapalı” cümlesini sarf ettiği savı ortaya atılmıştı. Lakin yeni MHK mevzuyu tekrar gündeme getirdiğinde, TFF Başkanı’nın asla bu türlü bir beyanı olmadığını söylediği ve sonlandığı istikametinde duyumlarım oldu. Gerek iş dünyası gerek hakemlik olmak üzere böylesine kusursuz bir meslekten yararlanmamak için akıl almaz egolara sahip olmak gerekir. Tarık Ongun’a muvaffakiyetler diliyor, MHK ve TFF’yi kutluyorum.
4- Son periyottaki en değerli gelişmelerden biri TFF ile RTÜK ortasında yapılan iş birliği. Ekranlarda mesnetsiz ithamlara, hakemlere kelamlı akınlara ve hakaretlere engellenmesi için adım atıldı. Nasıl değerlendiriyorsunuz?
Fırat Aydınus: Hakemlerin verdiği kararların yorumlanması ve hakemlik tekniğinin eleştirilmesi haricinde onur kırıcı, küçük düşürücü; kişiliğe, özel hayata, amiyane tabir ile belden aşağı vurulmasına karşıyım elbette. Lakin buralara gelene kadar öncelikle futbolcu, teknik adam ve yöneticilerin bu cins konuşmalarına ve ithamlarına uygulanacak yaptırım çok daha değerli. Hem bu yaptırımların hem de hakemlerin ardında durmak. Ayrıyeten reaksiyon gösterenlerin ağzına bir parmak bal çalmak için geçen sezonki üzere hakemleri kamuoyunun önüne atılmaması ve kurum olarak hakem konusunu bu kadar çok gereç yapıp konuşulmaması da bir o kadar kıymet teşkil ediyor.
Murat Fevzi Tanırlı: Son yıllarda sıkça yinelediğim mevzu: Yaptırım. Ligin birinci 5-6 haftasında Muhteşem Lig ve TFF 1.Lig düzeyinde 20 kadro berbat, makus tezahürat yahut taraftar olayları nedeniyle ceza alıyorsa değerli bir sistem külfeti var demektir. Keza, yedek kulübesinde geçersiz kartlarla teknik yönetici, antrenör yahut rastgele bir vazifeli tespit edildiğinde ferdî olarak hak mahrumiyeti cezası alıyorsa, kulüp yalnızca ceza sisteminin yapılandırılmasında ezalar var demektir. Avrupa’daki üzere kulüp yöneticileri, teknik yöneticiler, oyuncular hakemle ilgili ağır konuşmaktan korkar hale getirilmelidir. Bu tarafta adım atmayı olağanüstü bir gelişme olarak görüyorum.
