İstanbul Bilgi Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi öğrencileri tarafından geliştirilen “kâğıt tabanlı biyosensör”, içtiğimiz sütün içindeki kanserojen husus aflatoksinin tespitini laboratuvar ortamlarından konutlara taşıyor. BİLGİ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Kısım Lider Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Yiğit Dağhan Gökdel ve Genetik ve Biyomühendislik Kısım Lider Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Özgür Gül’ün danışmanlığını yürüttüğü projede, Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Yüksek Lisans Öğrencileri Öznur Mete ve Kuter Erdil ile Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Kısmı son sınıf öğrencileri Tuğçe Ayraç ve Gökalp Akcan birlikte çalıştı. TÜBİTAK takviyeli projenin 2021 yılında tamamlanması ve ticari eser olarak piyasaya çıkması bekleniyor.
Lozan’da memleketler arası bir kongrede projeyi bilim topluluğuna sunan Kuter Erdil, “Şimdiye kadar içtiğimiz sütte aflatoksin olup olmadığını ölçen aygıtlar elbette vardı. Lakin bu aygıtlar epey kıymetli ve laboratuvar ortamında kullanılabilen cihazlardı. Tahlilin ulaşılabilir hale gelmesi, herkesin meskeninde çok ucuz bir maliyetle yapabilmesi için bu biyosensör üzerinde çalışıyoruz. Geliştirdiğimiz şey aslında küçük boyutlarda bir kâğıt. Kâğıdın içinde aflatoksini tutan bir unsur var. Sütte aflatoksin varsa kâğıda tutunup bükülme yaratıyor. Böylelikle varlığı tespit ediliyor. Bu ziyanlı hususun sütteki ölçüsü çoksa bükülme de çok fazla oluyor. Bu da o sütü içmemeniz gerektiğini size söylemiş oluyor” dedi.
Gluteni kendimiz ölçeceğiz
Projenin danışmanlarından BİLGİ Genetik ve Biyomühendislik Kısmı Lider Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Özgür Gül ise, benzeri bir sistem üzerinde gluteni ölçmek gayesiyle da çalıştıklarını belirterek şunları söyledi: “Gıdadaki az ölçüde glutenin varlığı bile birtakım insanları önemli biçimde rahatsız edebiliyor. Biyosensör ilerleyen periyotlarda gereğince geliştirildiğinde gideceğiniz restoranda gelen yemeğin yahut tatlının içinde gluten var mı yok mu, ölçüsü az mı çok mu anlamanızı mümkün hale getirecek.”
Sağlıkta robotlar devrede olacak
Kâğıt tabanlı biyosensör projesinin danışmanı BİLGİ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Kısım Lider Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Yiğit Dağhan Gökdel tıp teknolojileri geliştiren bireyler olarak, hastayı hastaneye değil, hastaneyi hastanın ayağına getirmeye çalıştıklarını söz etti. Gelecekte hastanelere daha az sayıda insanın gideceğini anlatan Gökdel, “Bir web sitesi üzerinden tahminen de yapay zekayla hastalığımız teşhis edilebilecek ve hangi ilacı almamız gerektiğini öğrenebileceğiz. Gelecekte daha çok ameliyatın robotik cerrahi ile yapılacağını öngörüyoruz” diye konuştu.