Türkiye ve yurt dışından bilim insanları, halk ortasında “takıntı” olarak bilinen Obsesif Kompülsif Bozukluğu (OKB) hastalığına ait 6 ülkede yapılan ve literatüre giren araştırmada, hastalığın temelinde zihinden atılamayan ya da istemeden akla gelen fikirlerin tersine “şüphe kontrolü” olgusunun merkezi rol üstlendiği belirlendi.
Erzurum Atatürk Üniversitesi Ruhsal Müşavere ve Rehberlik Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İsmail Seçer ile Harward, John Hopkins, Roma, Barcelona ve Lund Üniversitelerinden bilim insanları, Türkiye, ABD, İtalya, İsveç, İspanya ve Finlandiya’da “takıntı” hastalığı olan ruhsal rahatsızlık üzerine araştırma yaptı.
Hastalığın birinci işaretlerinin çocukluk çağında başlaması nedeniyle yetişkinlerin devre dışı bırakıldığı araştırmada, bilim insanları, 6 ülkedeki 18 kentten yaklaşık 8 bin klinik ve klinik olmayan örneklemle yürüttükleri çalışmada, takıntı hastalığının gelişim sürecinde, bilinen obsesyonların (istemeden akla gelen düşünceler) değil “şüphe kontrolü” olgusunun merkezi rol üstlendiğini saptadı.
Yaklaşık bir yıl süren araştırmada, Türkiye’deki çocukların öteki 5 ülkedekilere nazaran bu hastalık riskini daha fazla taşıdığı ve hastalık açısından kız çocuklarının erkeklere nazaran daha fazla risk altında olduğu ortaya konuldu.
Hastalığın tedavi tekniklerini değiştirebilecek nitelikteki bu çalışma literatüre girerek, dünyanın en saygın psikiyatri mecmualarından The Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry mecmuasında yayımlandı.
Doç. Dr. Seçer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaklaşık bir yıl evvel Harvard ve İsveç Lund Üniversitelerinden gelen teklifle OKB üzerine Türkiye, Amerika, İspanya, İtalya, İsveç ve Finlandiya olmak üzere 6 ülkeyi kapsayacak biçimde geniş kapsamlı çalışma yürüttüklerini söyledi.
Türkiye’deki çocuklar 5 ülkedekine nazaran daha fazla riskle karşı karşıya
Çalışmada OKB belirtileri üzerine odaklanıldığını anlatan Seçer, “6 ülkedeki 18 kentten 8 bin civarında örneklemden bilgi elde ettik. Çalışmayla, OKB’nin tedavi öncesi ve sonrasında referans alınan zihinden atılamayan niyetler diye tabir edilen obsesyonların tersine, hastalığın ortaya çıkması ve tekrar nüksetmesinde özelikle şüphe-kontrol olgusunun merkezi bir rol üstlendiği belirlendi.” dedi.
Seçer, kelam konusu çalışmada 6 ülkeden elde edilen sonuçların klinik ve klinik olmayan örneklemlerde benzeştiğini söz ederek, araştırma ile birebir vakitte Türkiye’deki ergen ve çocukların öteki 5 ülkedekilere nazaran daha fazla OKB riskiyle karşı karşıya kaldığının da belirlendiğini belirtti.
Özellikle çocuk yetiştirme biçimleri ve çocukluk çağı yaşantılarının takıntı hastalığı için değerli belirleyiciler olduğuna işaret eden Seçer, şöyle devam etti:
“Çalışmamızda kıymetli oranda çok baskıcı, gözetici, mükemmeliyetçi dediğimiz ebeveyn tavırlarının ve buna bağlı birtakım çocukluk çağı yaşantılarının sonucunda ortaya çıkan OKB hastalığı bakımından Türk çocuklarından elde edilen bulgularda başka 5 ülkeye nazaran önemli seviyede farklılık gözlendi ve bu fark değerli oranda psiko-sosyal faktörlerle bağlıdır. Araştırmamızın dikkat çeken bir öteki bulgusu ise kız çocuklarının erkeklere nazaran daha fazla OKB hastalığı riskiyle karşı karşıya olmasıdır.”
Çalışma hastalığın tedavi sürecine katkı sunacak
Araştırmalarının psikoloji ve psikiyatri alanında OKB’nin anlaşılmasına ve tedavi süreçlerine kıymetli katkı sağlayacağını kaydeden Seçer, “Bu çalışma takıntı hastalığının tedavi süreçlerinin planlama ve yürütülmesinde kıymetli bir bilgi kaynağı oluşturacaktır. Ayrıyeten çalışmamızın bilimsel sonuçları The Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry mecmuasında yayımlandı.” diye konuştu.
Seçer, OKB’de en yaygın tedavinin psikiyatrik olarak ilaç ve antidepresanlar ile bunları tamamlayıcı nitelikte psikoterapi ve toplumsal takviye uygulamaları olduğunu lisana getirdi.
OKB tedavisine aile danışmanlığının da değerli ölçüde katkı sağlayacağına dikkati çeken Seçer, “Takıntı hastalığının tedavi sürecinde psikiyatrik tedaviye ek olarak ebeveyn tavırları, çocukla bağlantı süreçleri, hastalık öncesi ve sonrası çocuğa yaklaşım ve dayanak süreçleri tedavinin değerli boyutunu teşkil ediyor. Bu manada OKB’yi sırf psikiyatrik tedaviler ile çözümlenebilecek bir rahatsızlık olarak görmemek gerek.” formunda konuştu.
Takıntı çocuklukta başlayıp ergenlik ve yetişkinlikte belirginleşiyor
Doç. Dr. İsmail Seçer, yakın vakte kadar OKB’nin yetişkinlere has bir rahatsızlık olarak kabul edildiğini söz ederek, şunları kaydetti:
“OKB birinci belirtileri çocukluk periyodunda veriyor. Yetişkinlerde gördüğümüz nizam takıntısına misal davranışların, küçük yaştaki çocuklarda misal formda birinci işaretlerini gözlemleyebiliyoruz. OKB, yetişkin hayatta şiddetli biçimde ortaya çıkmaktadır fakat bunun birinci işaretleri muhakkak çocukluk ve ergenlik devirlerinde gözlemlenmektedir. Bu manada aile rehberliği ve aile danışmanlığı OKB’nin belirlenmesi, önlenmesi ve tedavi edilmesinde kıymetli bir gereklilik.”