Son günlerde toplumsal medya platformları ve kolay e-ticaret sayfaları üzerinden yapılan ayakkabı satışları tüketicilerde önemli bir mağduriyet oluşturuyor. Bilhassa Türk Lirası’ndaki paha kaybı ve düşen alım gücüyle birlikte ithal markaların fiyatları süratle artınca kimi vatandaşlar devayı internette aramaya başladı. Fakat ‘ithal ve orijinal’ etiketiyle internet üzerinden satışa çıkarılan ayakkabıları mağaza fiyatlarına nazaran 4-5 kat daha ucuz olduğu münasebeti ile satın alan kullanıcılar, eser ellerine ulaşınca büyükhayal kırıklığı yaşadı.
GİYİLMİŞ ESER GİDEBİLİYOR
Satıcılar birinci olarak kolay tekniklerle e-ticaret sayfaları oluşturuyor. Akabinde eserlerin orijinaliniprofesyonel çekimlerle siteye yüklüyor. Daha sonra çoğunlukla Instagram uygulaması üzerinden ek bir sayfa açıp bu sitedeki eserleri sponsorlu içeriklerle birçok kullanıcının karşısına çıkarıyorlar. Bu sayede kullanıcıları e-ticaret sayfalarına yönlendiriyorlar. 5 bin liralık eserler 800-900 liradan satın alınıyor. Lakin konuta düzmece, bozuk, yanlış hatta giyilmiş eserler geliyor.
İADE ETMEK ÇOK ZOR
Tüketiciler aldıkları uydurma eseri iade etmek istediklerinde ise karşılarında bir muhatap bulamıyor. Zira site satış gerçekleştikten sonra ortadan kayboluyor, müşteriyi engelliyor. Mağdur tüketicilerden şikâyet platformlarına sayısız bildirim geliyor. Tüketiciler eseri ithal sandıklarını ve fiyatı ucuz olduğundan aldıklarını anlatırken, “İade talebimize hiçbir biçimde karşılık bulamadık, mağduruz” diyorlar.
‘YERLİ ÜRETİCİ GAYRET EDEMİYOR’
Kopyacıların suratına yetişemediklerini anlatan Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Lideri Berke İçten, “150 milyon çift ayakkabıdan fazla bir üretimden bahsediyoruz.Özellikle toplumsal medya platformları üzerinden satışlarla bu işi diğer bir boyuta taşıdılar. Yerli üreticiler olarak orjinal ve büyük markalarla gayret edemiyorduk. Artık bu markaların düzmecesi ile de çaba edemiyoruz. Keşke gelip bize katılsalar, kayıtdışı üretim ve istihdam olmasa” sözlerini kullandı.
Yerli üreticilerin üretim sürecinde çok sayıda sertifikasyon ve testten geçtiğini hatırlatan Berke İçten, “ithal eserlerde fiyatlar maalesef çok değerli. Tüketici de bir biçimde onu ucuza almak istiyor. Halbuki bu düzmece eserler gerekli testlerden geçmiyor. İçerisinde insan sıhhatini tehdit eden kimyasallar var. Halk sıhhatini riske atan bu durum için daha fazla kontrol gerekiyor” dedi.
‘BU BİR DOLANDIRICILIK FAALİYETİ HALİNE GELDİ’
Türkiye’de artık bu işin bir dolandırıcılık haline geldiğini söyleyen Tüketici Konfederasyonu Lideri Aydın Ağaoğlu, “Sahte ve kopya ayakkabı konusunda şikâyet yağıyor. Bu eski bir bahis fakat toplumsal medya üzerinden başlayan satışlarla mağduriyetler farklı bir boyuta ulaştı. Israrla bu formda satılan eserlerin gerçek olmadığını ve tüketicinin mağdur olduğunu söylüyoruz fakat satışlar bir biçimde devam ediyor. Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun unsurlarının hepsi ihlal ediliyor” dedi.
‘DEPOCU YANILGILI GÖNDERMİŞ’
“Tüketici yanıltılıyor, ayıplı mal gönderiliyor ve iadesi kabul edilmiyor” diyen Aydın Ağaoğlu, “Bir site açıyorlar. Bu sitede gerekli yasal bilgiler esasen bulunmuyor. Bilhassa iade süreçlerinde çok büyük mağduriyet var. İş yasal sürece döndüğünde mahkemede ‘Biz eseri bilerek o denli göndermedik. Depocumuz yanılgılı eser göndermiş’ diyerek işin içinden sıyrılıyorlar. Ayrıyeten satış yasal sürece nazaran işlemediği için tüketiciler haklarını Tüketici Mahkemesi’nde de arayamıyor” sözlerini kullandı.
Ağaoğlu, “Fırsatçılara bu alan bırakılmamalı, gerekli kontroller yapılmalı ve caydırıcı yaptırımlar uygulanmalı” ihtarında bulundu.