Dijital dünyanın öne çıkan teknolojilerinden olan yüz tanıma kentlerin sokaklarından havalimanlarına stadyumlardan kamu binalarına kadar travesti çabucak hemen hayatın her alanında kullanılmaya başlandı
Yüz tanıma teknolojisi güvenlik alanında getirdiği büyük avantajların yanı sıra şahsî mahremiyet konusundaki ıstıraplar nedeniyle bütün dünyada tartışmalara taban hazırladı
Geçen aylarda ABD’nin travestileri San Francisco kenti idaresinin polisin ve belediyeye bağlı öbür kurumların vatandaşları yüz tanıma teknolojisiyle teşhis etmesini yasaklamasının akabinde Avrupa Kurulu da AB ülkelerindeki yüz tanıma teknolojisinin kullanımını kısıtlamak için çalışmalara travestiler başlamıştı İngiltere’de yaşanan olayda ise Londra’nın en kalabalık bölgelerinden biri olan King’s Cross’taki yüz tanıma teknolojisi kameralarının nasıl kullanıldığı üzere soruşturma açılmıştı
Yüz tanıma teknolojisi üzerine arka arda gelen kısıtlamalar üzerine bu teknolojinin neden bu kadar yaygın bir halde kullanıldığı konusundaki tartışmalar son haftalarda ağırlaşarak devam ediyor
Güvenlik münasebeti ön plana çıkıyor
Yüz tanıma teknolojisinin en sık kullanıldığı alan güvenlik olarak ön plana çıkıyor The Guardian’da yer verilen habere nazaran Çin Doğu Türkistan bölgesinde her sokağa yerleştirdiği kameralar ile bölge sakinlerini çok sıkı bir takip altında tutuyor Ayrıyeten İsrail hükümeti de Batı Şeria sakinlerini yüz tanıma teknolojisini kullanarak takip altında tutuyor
Yüz tanıma teknolojisinin güvenlik açısından kullanıldığı bir öbür kıymetli yer ise havaalanları olarak ön plana çıkıyor Başta ABD ve Çin olmak üzere dünyada teknoloji üreten pek çok ülkede yolcular pasaport ve biniş kartı gerekmeden kameraya bakıyor akabinde uçağa geçiyor
Şirketler kullanıcıların his durumlarını tespit edebiliyor
Yüz tanıma teknolojisinin kullanıldığı en tartışmalı alanlardan bir tanesi de kullanıcıların his durumlarını tespit eden Rekognition isimli yazılım Wired sitesinde yer alan habere nazaran Amazon tarafından geliştirilen yazılım kullanıcıların yüzlerindeki sözleri memnun üzgün şaşırmış iğrenmiş sakin başı karışmış ve korkmuş olmak üzere 8 kategoride pahalandırıyor Habere göre Amazon müşterilerinin Rekognition teknolojisini nasıl kullandığı konusunda ayrıntı vermekten kaçınıyor Ayrıyeten Amazon’un yanında diğer pek çok şirketin de insanların his durumlarını tespit edebilen teknolojiler üzerinde çalıştığı biliniyor
The Telegraph sitesinde yer verilen bir habere nazaran yüz tanıma sistemi okullarda yalnızca güvenlik için değil tıpkı vakitte öğrencilerin derse iştirakini gözlemlemek için kullanılıyor Çin’de bir okulda hayata geçirilen sistemle çocukların yüzleri inceleniyor ve yüz sözlerine nazaran çocukların dersi dinleyip dinlemedikleri yahut dersi sevip sevmedikleri bu biçimde anlaşılmaya çalışıyor
Sosyal medya platformları da kulanıyor
Sosyal medya ve çeşitli uygulamalar da yüz tanıma teknolojilerini kullanıyor Fotoğrafta kimlerin olduğunu kestirim eden platformlar ayrıyeten kişinin sosyal medya üzerinden paylaşılan fotoğrafları tespit ederek Bu fotoğrafta siz de olabilirsiniz halinde ihtarda bulunabiliyor
Yüz tanıma teknolojisi konusunda yaşanan en büyük tartışmalardan bir başkası ise Rus FaceApp uygulaması üzerinden patlak verdi Bireylerin yüzlerini yaşlandıran ve geçen aylarda bir epey tanınan hale gelen uygulama hakkında yüz tanıma teknolojilerini geliştirmek için şahısların fotoğraflarının kullandığını söylenmişti
Geçen aylarda Facebook ve Instagram’da ağır olarak iştirak sağlanan 10 Year Challenge hakkında da yüz tanıma teknolojisinin geliştirilmesi için tuzak olduğu tarafında argümanlar ortaya atılmıştı New York Üniversitesi Stern İşletme Fakültesi’nde misyonlu Prof Dr Amy Webb 10 yıllık görsellerin kullanıldığı akımın yalnızca cümbüş hedefli olmayabileceğini yüz tanıma teknolojisini geliştirmek için şahane bir fırsat olduğunu söylemişti Facebook ise hareketin kullanıcılar tarafından başlatıldığını belirterek tezleri yalanlamıştı
Yüz tanıma teknolojisi nasıl çalışıyor
Makine öğrenmesi temelli çalışan yüz tanıma teknolojisi var olan datalardan beslenerek öğreniyor Örneğin yapay zekayı içerisinde kedi bulunan binlerce fotoğraf sunuluyor ve yapay zekâ bu fotoğraflarda kedinin nasıl bir şey olduğunu halini duruşunu ve davranışlarını öğreniyor Daha sonrasında ise yapay zekaya yeni fotoğraflar gösteriliyor ve bu kez yapay zekâya kedinin var olup olmadığını yahut varsa nerede olduğunu söylenmiyor
Yapay zekâ evvelki bilgilerinden faydalanarak kediyi kendisi tespit ederek etiketliyor Yapay zeka tıpkı prosedürü insan yüzü tanımada da kullanıyor Evvel insan yüzünü tanımayı öğrenen yapay zeka sistemleri yüzdeki iki göz ortasındaki arayı burun kaş ve ağız ortasındaki uzaklıkları hesaplıyor ve bireyleri tanımaya çalışıyor Şayet ilgili kişinin fotoğrafı yapay zekanın elindeki fotoğraflarda mevcutsa yapay zeka kişiyi tespit ediyor